احتمال ارسال سیگنال مثبت از ریاض به بغداد برای تهران

«حسن هانی‌زاده» در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره سفر نخست‌وزیر عراق به تهران گفت: مصطفی الکاظمی شخصیتی است که در شرایط کنونی مورد حمایت و قبول کشورهای منطقه و همچنین قدرت‌های بین‌المللی است و در مدتی هم که او مقام نخست‌وزیری را برعهده داشته، با همه جریان‌ها و طیف‌های سیاسی عراق روابط صمیمانه و نزدیکی برقرار کرده است.

وی با اشاره به رویکرد مصطفی الکاظمی در عرصه سیاست خارجی اظهار داشت: نخست‌وزیر عراق در عرصه سیاست خارجی، به دنبال حفظ توازن در مناسبات تهران، ریاض و واشنگتن در عراق است و به همین خاطر، او تلاش می‌کند عصا را از وسط بگیرد، یعنی رفتارهای الکاظمی با ایران برگرفته از احترام ملت عراق نسبت به دولت و ملت ایران است و به همین خاطر، او تلاش می‌کند تا مناسبات تهران و بغداد را در سطح عالی حفظ کند. 

این کارشناس مسائل منطقه غرب آسیا با بیان اینکه روابط ایران و عراق بعد از سقوط رژیم صدام و حزب بعث فراتر از پروتکل‌های بین‌المللی است، تصریح کرد: روابط ملت‌های ایران و عراق عاطفی است و هر دولتی هم که در راس کار باشد و هر فردی هم که نخست‌وزیر باشند، نمی‌تواند خارج از عاطفه ملت عراق با ایران رابطه داشته باشد.

هانی‌زاده ادامه داد: الکاظمی در درجه اول تلاش می‌کند که عراق را به عرصه تعامل قابل قبول میان ایران، عربستان و آمریکا تبدیل کند. عربستان درصدد بازنگری در سیاست‌های منطقه‌ای است.

وی با بیان اینکه سفر نخست‌وزیر عراق به تهران که نخستین سفر الکاظمی است، دارای پیام‌های مهمی برای ایران و جامعه جهانی است، خاطرنشان کرد: سفر الکاظمی به معنای آن است که عراق برای ایران اهمیت زیادی دارد و به همین خاطر، در سفر نخست‌وزیر عراق به تهران، مسائل مهمی از قبیل توسعه مناسبات سیاسی و گسترش تعاملات اقتصادی از ۱۳ میلیارد دلار کنونی به ۲۰ میلیارد دلار طی پنج سال آینده در دستورکار رایزنی‌ها است.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه الکاظمی قرار بود پیش از سفر به تهران، به ریاض برود ولی وخامت حال ملک سلمان و انتقال وی به بیمارستان موجب تعویق آن سفر شد، ابراز داشت: عربستان سال‌ها نقش تخریبی در منطقه داشته اما اینک سعودی‌ها درصدد بازنگری در سیاست‌های منطقه‌ای‌‌شان هستند. جنگ پنج ساله با یمن ۳۵۰ میلیارد دلار هزینه داشته اما هیچ دستاورد نظامی و سیاسی نداشته است. احتمالا سینگنال مثبت از ریاض به بغداد برای تهران ارسال شده است.

وی با تاکید بر اینکه رویکرد الکاظمی کاهش تنش تهران با ریاض و واشنگتن است، بیان کرد: عرصه داخلی عراق نباید کانون تقابل قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و میدان منازعه با یکدیگر باشد و به همین خاطر، الکاظمی در سفر به تهران بهبود رابطه میان ایران و عربستان را در صدر کارهای خود قرار داده است، بنابراین احتمال ارسال سیگنال مثبت از ریاض به بغداد برای تهران وجود دارد.

تحلیل‌گر مسائل جهان عرب افزود: سعودی‌ها احتمال شکست ترامپ را می‌دهند، بنابراین در دوره گذار و خاکستری حاکم کنونی سعی می‌کنند تا آرامش نسبی را در منطقه ایجاد کنند. هر دولتی در عراق حاکم باشد، نمی‌تواند نسبت به ایران بی‌تفاوت باشد.

وی درباره دلیل تلاش مسئولان سابق و کنونی عراق برای میانجیگری میان ایران و عربستان یادآور شد: سیاست خارجی عراق محکوم به اتصال دو دایره متقاطع با یکدیگر است. دایره اول، عقیدتی است؛ به این معنا که اکثریت مردم عراق دارای یک دین و مذهب مشترک با ایران بوده و یک نوع روابط عاطفی میان دو ملت برقرار است. همین مسئله موجب می‌شود هر دولتی در بغداد حاکم باشد، نتواند‌ به اراده و خواست ملت عراق بی‌تفاوت باشد.

هانی‌زاده اضافه کرد: دایره دیگر، عربی بودن عراق است. عراق کشوری است در کنار کشورهای عربی و عربستان هم همسایه و هم بزرگترین کشور عربی است. به همین دلیل، بغداد تلاش می‌کند تا روابطش را با کشورهای دیگر و همچنین ریاض توسعه دهد؛ چراکه محیط پیرامونی عراق، عربی است. بنابراین الکاظمی تلاش می‌کند میان این دو دایره رابطه معقولی را برقرار کند.

وی درباره سفر الکاظمی به ایالات متحده برای دیدار با ترامپ هم عنوان کرد: سفر الکاظمی به آمریکا بازی در وقت تلف شده است. وضعیت و شرایط سیاسی آمریکا به گونه‌ای نیست که ترامپ تصمیم محکم و قاطعی بگیرد. همه نظرسنجی‌ها حاکی از جایگاه متزلزل ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیشرو آمریکا است.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: کاظمی سعی می‌کند آرامش را در منطقه حاکم کند اما پس از مشخص شدن نتایج انتخابات، سیاست‌های عراق نسبت به ایران و آمریکا فرق خواهد کرد و شاید عراق نقش میانجی را ایفا کند.