وزارت امور خارجه روسیه دو شنبه شب در مورد نتایج نشست غیررسمی وزرای خارجه کشور‌های حاضر در برجام اعلام کرد، ایالات متحده نباید برای بازگشت به برجام پیش‌شرط تعیین کند.

پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

جوان آنلاین: محمدجواد ظریف بعد از نشست غیررسمی وزرای امور خارجه ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) و همین‌طور «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در رشته توئیت‌هایی از برخی مطالب مطرح‌شده در این جلسه گزارش داد و نوشت: «در نشست وزرای خارجه کشور‌های باقی‌مانده در برجام من تأکید کردم: «۱- این آخرین فرصت برای سه کشور اروپایی/اتحادیه اروپا است که برجام را نجات دهند. ۲- داده‌های مربوط به حجم مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا بین ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ ثابت می‌کند که تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا تعهدات برجامی‌شان را نقض کردند. ۳- تروئیکای اروپا همانند امریکا برای وارد آوردن خسارات جبران‌ناپذیر به ایرانی‌ها مقصر است.»

ظریف در پیامی دیگر با اشاره به برخی اظهارات از سوی کشور‌های غربی در خصوص لزوم مذاکره بر سر چارچوب‌های زمانی برجام گفت: «۴- تقویم زمانی برجام از این توافق جدایی‌پذیر نیست. مذاکره مجدد منتفی است. ۵- تسلیحات و بحران‌های منطقه ما اصولاً از امریکا و سه کشور اروپایی وارد می‌شوند، ولی ما به صورت جمعی تصمیم گرفتیم این موضوعات را [از مذاکرات]کنار بگذاریم. ۶- «کشور‌های دموکراتیک» نمی‌توانند از ما بخواهند مصوبه مجلس را نقض کنیم.» ششمین بند توئیت ظریف هرچند حمایت از طرح مجلس نیست، ولی نشان می‌دهد که او برخلاف دفعات قبل، این بار دست‌کم کارتی برای فشار بر اروپاییان در آستین داشته است، کارتی که ظواهر امر نشان می‌دهد به نفع او تمام شده است.

وزیر خارجه ایران در آخرین پیامش نوشته است: «و آخرین مورد که البته کم‌اهمیت‌تر از بقیه نیست: ۷- همه طرف‌ها باید به پایبندی عملی به برجام برگردند. بعد از آنکه امریکا/تروئیکای اروپا به وظایف‌شان عمل کنند، ایران به سرعت تدابیر اصلاحی اتخاذ‌شده در واکنش به خروج غیرقانونی امریکا را به عقب برخواهد برگرداند. مردم ایران باید اثرات رفع تحریم‌ها را احساس کنند.»

عقب نشینی اروپا، فعلاً

یک روزنامه انگلیسی مدعی شده وزرای خارجه کشور‌های اروپایی موافقت کرده‌اند برای احیای توافق هسته‌ای برجام، پیش‌شرط‌های جدیدی از ایران مطالبه نکنند.

روزنامه گاردین نوشته است: «در اتفاقی که ممکن است یکی از مهم‌ترین تحولات باشد سه قدرت اروپایی رضایت دارند برای رایزنی در خصوص تمدید توافق و قوی‌تر کردن آن صبر کنند.»

گاردین درباره موضع انگلیس نوشته است: «گمان می‌رود باور دولت انگلیس این است که تا هنگام دستیابی به «پیشرفت‌های محسوس» از جانب امریکا و بازگشت ایران به پایبندی به توافق، نیازی به طرح مسئله تمدید توافق نیست.»

یک دیپلمات ارشد اروپایی به این روزنامه گفته است: «همه حاضران بر سر میز موافق بودند که لازم است توافق حفظ شود و باید امریکا را مجاب کرد که بازگشت به برجام، به همان شکلی که در حال حاضر هست و بدون گذاشتن پیش‌شرط برای آن یا تلاش برای افزودن چیزی به آن، اقدام بهتری خواهد بود.» وی اضافه کرد: «اگر می‌خواهیم ایران به پایبندی کامل برگردد باید مشوق‌های اقتصادی را که وعده داده بودیم، محقق کنیم. امروز تجارت بین کشور‌های اروپایی و ایران کمتر از آن چیزی است که قبل از توافق بود.»

«لاورنس نورمن»، خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال هم با ارائه جزئیات بیشتر در خصوص مواضع اروپایی‌ها نوشته این کشور‌ها هنوز بر ضرورت «قوی‌تری کردن مفاد برجام» و پرداختن به مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران در چارچوب این توافق تأکید دارند.

با این حال، به نوشته این خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال اروپایی‌ها نمی‌خواهند پرداختن به این مسائل گسترده‌تر به پیش‌شرطی برای احیای برجام تبدیل شود.

نورمن درباره گفتگو‌هایی که روز دو شنبه در نشست غیررسمی وزرای امور خارجه ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) مطرح شده، نوشت: «یک منبع تأیید کرد که سه کشور اروپایی بر ضرورت قوی‌تر کردن مفاد توافق هسته‌ای و پرداختن به مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران تأکید کردند، اما [از نظر آنها]پرداختن به مسائل گسترده‌تر پیش‌شرط بازگشت به برجام نیست.» او در توضیح بیشتر درباره جلسه دو ساعته روز دو شنبه نوشته که «محمدجواد ظریف»، وزیر خارجه ایران بیشتر از سایر حاضرین در جلسه صحبت کرده است: «اینطور متوجه شدم که ظریف هیچ تعهدی نداده که ایران گام‌های هسته‌ای بیشتری قبل از ۲۰ ژانویه برندارد. او علاوه بر این گفت دولت ایران باید مصوبه مجلس [شورای اسلامی ایران]را اجرا کند.»

موضع روس‌ها و چینی‌ها

وزارت امور خارجه روسیه دو شنبه شب در مورد نتایج نشست غیررسمی وزرای خارجه کشور‌های حاضر در برجام اعلام کرد، ایالات متحده نباید برای بازگشت به برجام پیش‌شرط تعیین کند.

به گزارش خبرگزاری «تاس»، وزارت خارجه روسیه در بیانیه خود گفته که: «معتقدیم که بازگشت ایالات متحده به برجام باید بدون هیچ پیش‌شرطی باشد. شرکای ما و ما آماده همکاری محسوس در این زمینه بوده و آماده هستیم تا به امریکایی‌ها کمک کنیم در مسیر درست قدم بگذارند.» «سرگئی لاوروف»‌وزیر خارجه روسیه در این نشست گفت که امیدوار است نه تنها حاضران کنونی در برجام، بلکه واشنگتن پایبندی به تمامی تعهدات ذیل برجام را مد نظر داشته باشند. وی تأکید کرد که پایبندی امریکا به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد یک مورد انتخابی نیست، بلکه یک وظیفه است.

همچنین «هووآ، چون یینگ» سخنگوی وزارت خارجه چین، روز سه‌شنبه در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «خروج امریکا از برجام و فشار حداکثری آن بر ایران، ریشه اصلی انحراف مسئله هسته‌ای ایران از مسیر درست آن است.»

وی سپس نوشت: «بازگشت امریکا به توافق و از سر گرفتن پایبندی به آن، راه صحیح برای کاهش تنش‌هاست.»

سخنگوی وزارت خارجه چین مهم‌ترین بخش‌های سخنرانی «وانگ یی» وزیر خارجه این کشور را در نشست غیر رسمی وزرای خارجه اعضای برجام (ایران و گروه ۱+۴) اینگونه جمع‌بندی کرد: «تلاش‌های بی‌وقفه‌ای برای حفظ برجام و ضد فشار حداکثری باید انجام شود. برای بازگشت سریع‌تر و بدون پیش‌شرط امریکا به برجام فشار وارد شود. امریکا باید تحریم‌ها علیه ایران و طرف‌های سوم را بردارد. مسئله پایبندی را منصفانه و بی‌طرفانه حل کند.»

چون یینگ در ادامه نوشت: چین پیشنهاد داده که بستر گفت‌وگوی چندجانبه در منطقه خلیج [فارس]ایجاد شود تا فرایند گفت‌وگوی فراگیر برای ایجاد اتفاق نظر روی مسائل امنیت منطقه‌ای از طریق مشاوره‌های یکسان و پیشرفت فزاینده حاصل شود.