گفتوگو مثلث با الهه کولایی
هدف اصلاحات و نهضت آزادی دموکراتیکسازی جامعه ایرانی است
الهه کولایی، نماینده مجلس ششم و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران معتقد است که تفکرات مرحوم ابراهیم یزدی با گردبادهای سیاسی پس از پیروزی انقلاب اسلامی همخوانی نداشت و از نظر این عضو دفتر سیاسی حزب مشارکت، هر دو جریان اصلاحات و حزب نهضت آزادی برای دستیابی به یک هدف مشترک به هدفی کانونی رسیدند. الهه کولایی باتوجه به خاستگاه حزب نهضت آزادی، معتقد است که نهضت کماکان به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
مرحوم ابراهیم یزدی در قامت کنشگری سیاسی و روشنفکری دینی نقش‌آفرینی کردند؛ فعالیت ایشان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آقای دکتر یزدی از مبارزینی بود که در تمام طول عمر با عزت خود برای دفاع از دین و آزادی تلاش کردند. ایشان اسلام را به‌عنوان مبنای فعالیت‌های سیاسی خود همواره درنظر داشت و بر همین اساس می‌کوشید تا چارچوب‌های دینی را برای زندگی و نیازهای مردم مورد بهره‌برداری قرار دهد. در طول زندگی خود در فراز‌و نشیب‌های بسیاری چه قبل از انقلاب و چه پس از آن تجربه کردند و همواره این پایبندی به اسلام را نشان دادند و سیاستمداری دینمدار و دین‌باور در زندگی سیاسی خود بودند. ایشان هرچند بین انقلابیون دوران ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی فردی تاثیرگذار و شناخته شده بود اما در جریان‌های توفان‌های انقلابی سعی کردند تا عقلانیت و عملگرایی را در رفتارهای سیاسی خود برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی مدنظر قرار بدهند و کوشیدند از روش‌های شناخته‌شده سیاسی بین‌المللی در ایجاد ارتباط با جامعه جهانی بهره بگیرند و بر همین اساس در قامت وزیر امور خارجه دولت موقت از ظرفیت‌های ایران انقلابی استفاده کردند؛ اما جریان انقلاب و سرعت و شدت آن به نحوی بود که با رویکرد و نگرش ایشان
چندان تناسبی نداشت.
پس از درگذشت مهندس بازرگان، مرحوم ابراهیم یزدی دبیرکل حزب شدند؛ برخی از تحلیلگران معتقدند که ایشان با رویکرد عملگرایانه برای نجات حزب به جریان اصلاحات نزدیک شدند؛ از سوی دیگر برخی از تحلیلگران عدول اصلاح‌طلبان از مبانی دهه شصت خود را که منجر به مرزبندی دقیق با نهضت آزادی می‌شد را عامل این نزدیکی سیاسی می‌دانند؛ شما کدام تحلیل را قبول دارید؟
پیش‌فرض این سوال را قبول ندارم؛ هم اصلاح‌طلبان و هم نهضت آزادی، هر دو برای اجرای قانون و پیشبرد هدف دموکراتیکسازی تلاش خود را تنظیم کردند؛ هرچند تفسیر نهضت آزادی در قبال قانون اساسی جمهوری اسلامی نسبت به چپ‌های اولیه و فعال در دهه شصت تفاوت‌های جدی داشت ولی در روند تحولات پس از انقلاب، تفسیر انسانی و به روز از آرمان‌های انقلاب اسلامی در متن قانون اساسی باعث شد هر دو گروه بر ضرورت‌های دموکراتیکسازی ایران تمرکز کنند و در مقاطعی شاهد تاکید هر دو جریان بر این امر در جامعه ایرانی بوده‌ایم.
مناسبات حاکم میان نهضت آزادی و جریان اصلاحات را چگونه ارزیابی می‌کنید، برخی معتقدند که نهضت آزادی هضم در جریان اصلاحات خواهد شد و برخی دیگر از همسویی اصلاحات با راهبرد نهضت آزادی سخن می‌گویند؟
نهضت در جریان‌های دیگر جذب و هضم نخواهد شد؛ چون نهضت آزادی دارای سابقه و پیشینه مبارزاتی و فعالیت‌های فراوانی است و به نظرم افرادی که یاران و همکاران دکتر یزدی هستند تلاش خود را برای تداوم تفسیرهای روشنفکرانه و روشنگرایانه از دین و برای پاسخ‌دادن به نیازهای انسان‌های عصر ما از محتوای دین ادامه خواهند داد؛ هرچند ممکن است در مناسبات دین و سیاست خوانش‌های جدید ارائه بدهند، بنابراین نهضت آزادی در جریان‌های دیگر حل نخواهد شد و به حیات خود ادامه خواهد داد.
دیدگاه تان را بنویسید