فضای سیاسی موجود در بین اصلاح‌طلبان گویای آن است که هم خاتمی دیگر حرف آخر را نمی‌زند و هم احتمال انشعاب بسیار قوی است.

حرف آخر را در جبهه اصلاحات چه شخصی می‌زند؟
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: اصلاح‌طلبان در مقطع کنونی بیشترین چالش را میان خود تجربه می‌کنند. اختلافات به قدری میان دو طیف چپ و راست آنها بالا گرفته است که بسیاری از تحلیلگران سیاسی می‌گویند هیچ بعید نیست انشعابی بزرگ در میان آنها رخ دهد. پیش از این گفته می‌شد که اصلاح‌طلبان درباره موضوع انتخابات با یکدیگر اختلاف دارند اما حالا به نظر می‌رسد اختلافات آنها از انتخابات فراتر رفته است و طیف چپ می‌خواهند نقشی مشابه اپوزیسیون را ایفا کند و طیف راست شرکت در انتخابات را به مثابه حرکت در قواعد نظام تلقی می‌کند. چنین شرایطی است که احتمال انشعاب را تقویب می‌کند زیرا موضوع اختلاف حالا بنیادین است.

حالا پرسش آن است کدام طیف می‌تواند نظر خود را به عنوان نظر جبهه اصلاحات جا بیندازد؟ هر دو طیف سعی دارند بگویند نظر خودشان همان چیزی است که به عنوان سیاست اصلاحات در پیش خواهد بود. چپ‌ها که عمدتا رادیکال هستند ادعا می‌کنند که اکثریت اصلاح‌طلبان نگاه ویژه‌ای به انتخابات ندارند و راست‌ها می‌گویند اصلاح‌طلبان واقعی نه آنهایی که خواهان اپوزیسیون‌شدن هستند، می‌خواهند در چارچوب قواعد سیاسی حرکت کنند و اساس اصلاحات حرکت درون نظام است.

در این بین مشخص نیست جبهه اصلاحات کدام سمت خواهد ایستاد. رادیکال‌ها با به ریاست‌ رساندن آذر منصوری، دبیرکل حزب اتحاد ملت، به ریاست جبهه اصلاحات تصور کردند می‌توانند با چنین حرکتی دست بالا را در جبهه اصلاحات داشته باشند اما تا اینجای کار بسیاری از احزاب اصلاح‌طلب مانند کارگزاران، مردم‌سالاری، اعتماد ملی و ندای ایرانیان خواهان مشارکت همه‌جانبه در انتخابات هستند. در این بین برخی بر نقش سید محمد خاتمی تأکید می‌کنند که او می‌تواند حرف آخر را در جبهه اصلاحات بزند. این فرضیه در گذشته صادق بود؛ چنانکه او در سه انتخابات ریاست‌جمهوری92، مجلس94 و ریاست‌جمهوری96 این کارکرد را ایفا کرد اما در سال‌های اخیر به نظر می‌رسد خاتمی نتوانسته است حرف اول و آخر را در میان اصلاح‌طلبان بزند زیرا بسیاری از اصلاح‌طلبان باور دارند او دیگر سرمایه اجتماعی سابق را ندارند و نمی‌تواند سرمایه اجتماعی را تجمیع کند. از سوی دیگر رادیکال‌ها هم او را محاظه‌کار می‌دانند. این در حالی است که برای مثال اخیرا غلامعلی رجایی گفته است: «بالاخره جبهه سیاسی شامل سلایق گوناگون است و کار خود را ادامه می دهد. در نهایت حرف آخر را آقای خاتمی می زند. اصلا این نگرانی وجود ندارد که انشعابی در جبهه اصلاحات اتفاق بیفتد و بخشی از این جبهه جدا شود».

به نظر می‌رسد این نگاه بسیار خوشبینانه و قدری به دور از واقعیت‌های موجود سیاسی در میان اصلاح‌طلبان است اما به هر روی تا دو ماه آینده یعنی تا روز انتخابات مشخص می‌شود که اولا حرف آخر را در میان اصلاح‌طلبان چه فرد یا چه طیفی می‌زند و ثانیا اگر کسی نتواند حرف آخر را بزند آیا شاهد انشعابی بزرگ میان دو طیف اصلاحات خواهیم بود یا خیر؟