صیاد ایرانی آماده شکار کرکس‌های متجاوز

جمهوری اسلامی ایران و نیرو‌های مسلح آن در سال‌های اخیر به ویژه پس از پایان جنگ تحمیلی تاکنون توانسته‌اند دستاورد‌های مهمی در حوزه تجهیزات و ارتقای توان رزمی به دست بیاورند.

خودکفایی و ایجاد قدرت درون زا با طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی بومی در سال‌های اخیر به قدری سرعت یافته که حیرت بسیاری از ناظران بین المللی را به همراه داشته و باعث شده توان نظامی کشورمان هر سال بیش از سال‌های گذشته رشد کند.

همه این دستاورد‌ها موید این مطلب است که فرماندهان و مسئولان نیرو‌های مسلح کشورمان به خوبی اهمیت خودکفایی و حفظ اسرار تجهیزات نظامی را متوجه شده‌اند. پدافند هوایی و تجهیزات مورد استفاده در آن یکی از این حوزه‌های مهم در نیرو‌های مسلح کشورمان است که در خط مقدم دفاع از کشور قراردارد.

پدافند هوایی؛ عرصه‌ای مهم که باید بومی باشد

پدافند هوایی از جمله موضوعاتی است که دائما مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده و به دلیل اشتراک این حوزه میان ارگان‌های نظامی (ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و بسیج) از حساسیت و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کشف، رصد، پایش، درگیری و انهدام اهداف هوایی به ویژه پهپاد‌ها و حتی نشاندن و سالم گرفتن آن‌ها از جمله قابلیت‌های نرم و سخت پدافند هوایی است که نمونه‌های متفاوتی از آن را طی سال‌های اخیر شاهد بودیم.

مسئولان دفاعی کشورمان در نخستین روز‌های دفاع مقدس و با حمله رژیم بعث و همچنین ضعف سیستم پدافندی ایران به این فکر افتادند که صرف اتکا به سامانه‌های پدافندی بومی اطمینان بخش نیست و باید برای تامین امنیت آسمان ایران اسلامی به سراغ ساخت سامانه‌های بومی بروند. شاید بتوان یکی دیگر از علت‌های اصلی این موضوع علاوه بر نیاز به سامانه بومی، مواجه شدن با تحریم‌های بی سابقه آمریکا در همه زمینه‌ها از جمله زمینه نظامی دانست.

پدافند هوایی که از مهم‌ترین بخش‌های کشورمان در دفاع سراسری بود نیز آماج این تحریم‌ها قرار گرفت و در تامین قطعات اصلی با مشکل روبرو شد. به همین دلیل هم مسئولان دفاعی کشورمان با مهندسی معکوس قطعات و همچنین آغاز طراحی سامانه‌های بومی به سوی ساخت این سامانه‌ها حرکت کردند.

ارتش و سپاه؛ بازوان قدرتمند پدافندی ایران در برابر دشمنان

ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در همکاری با یکدیگر به عنوان ید واحده از ایران اسلامی حراست می‌کنند، این همکاری پدافندی را در قالب قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) آغاز کرده‌اند و تاکنون نیز با موفقیت ادامه داده‌اند. حاصل این همکاری‌ها امنیت بسیار بالای آسمان ایران اسلامی در قالب شبکه یکپارچه پدافندی هوایی کشور است، شبکه‌ای که با دارا بودن لایحه‌های مختلف و متعدد امنیت بسیار بالایی را برای کشورمان فراهم کرده‌اند.

سامانه پدافند موشکی تلاش یکی از دستاوردهای صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران است که در ارتقای بازدارندگی کشورمان نقش مهمی دارد.

جدیدترین نسل سامانه پدافند موشکی تلاش یکی از سامانه‌های بومی و ساخت صنایع دفاعی کشورمان است که در ۹ شهریورماه سال ۱۳۹۴ به مناسبت روز پدافند هوایی رونمایی و به شبکه یکپارچه پدافند هوایی ایران اسلامی الحاق شد. این سامانه در واقع چهارمین نمونه از خانواده سامانه پدافند موشکی تلاش است که با استفاده از تجهیزات بروز و جدیدترین نسبت به نسل‌های قبل آماده دفاع از آسمان ایران شده است.  

به گفته امیر سرتیپ اسماعیلی فرمانده سابق قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) یکی از قابلیت‌های این سامانه پدافند بومی توانایی رهگیری و درگیری با اهداف متجاوز به صورت همزمان در ارتفاع‌های متوسط و بالا عنوان شده است. البته نسل‌های قبلی این سامانه پیش از رونمایی نسل چهارم آن در سال ۱۳۹۴ رونمایی شده بودند و جدیدترین نمونه این سامانه نیز بنابر تهدیدات روز دنیا طراحی شده و تا کنون ارتقا پیداکرده است.  

یکی از مزیت‌های سامانه را می‌توان استفاده از موشک‌های کاملا بومی خانواده صیاد دانست که صنایع دفاعی کشورمان آن را به صورت کاملا خودکفا طراحی کرده و ساخته اند. دیگر مزیت این سامانه را می‌توان بی نیازی از تلفیق با سامانه اس ۲۰۰ روسی دانست، در نسل سوم تلاش این سامانه در ترکیب با سامانه اس ۲۰۰ روسی عمل می‌کرد. اما در نسل چهارم سامانه تلاش دیگر نیازی به تلفیق با سامانه دیگری وجود ندارد و تلاش نسل چهارم به طور کامل مستقل عمل می‌کند.  

پیش از رونمایی نسل چهارم سامانه تلاش، سامانه‌های تلاش ۱ در ارتفاع پایین و متوسط، تلاش ۲ در ارتفاع متوسط به بالا و سامانه تلاش ۳ نیز در ارتفاع بالا با موفقیت تست شده‌اند.

جدیدترین نسل سامانه تلاش از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟

جدیدترین نسل سامانه تلاش از ۵ بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از؛

۱- فرستنده اطلاعات و رادار افق 

۲- روشن کننده هدف (سامانه کشف و رهگیری هدف)

۳- واحد کنترل و مانیتورینگ

۴- سکوی پرتاب (لانچر جعبه‌ای)

۵- موشک‌های صیاد ۲ و ۳

تغییراتی در خودروی حامل لانچر‌های جعبه‌ای سامانه موشکی صیاد ۳ نسبت به سامانه صیاد ۲ ایجاد شده و همچنین لانچر موشک‌ها، به دلیل افزایش طول و قطر موشک صیاد ۳ نسبت به صیاد ۲، بزرگتر شده است.

هر واحد از سامانه موشکی تلاش بومی، از ۳ خودرو حامل لانچر موشک‌ها و ۲ خودرو کنترل (فرماندهی) و سامانه راداری، تشکیل می‌شود که بنابر نیاز، لانچر‌ها نیز دو فروندی یا ۴ فروند خواهند بود. موشک‌های صیاد ۲ و ۳ نیز از این لانچر‌های به اصطلاح جعبه‌ای یا همان پاتریوتی به سوی هدف شلیک می‌شوند.

اگرچه تاکنون اطلاعات دقیقی از جدیدترین نسل خانواده تلاش اعلام نشده است. اما به نظر می‌رسد که برد عملیاتی این سامانه پدافند موشکی طبق موشک‌های خانواده صیاد تخمین زده می‌شود. برد موشک صیاد  ۳، ۱۲۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری ۲۷ کیلومتر اعلام شده است.

استقرار عملیاتی سامانه تلاش در جنوب کشور

۷ دی ماه سال ۱۳۹۵ بود که اعلام شد در ادامه دومین مرحله از رزمایش مدافعان آسمان ولایت ۷، سامانه‌های موشکی قدرتمند تلاش و اس ۲۰۰ در منطقه عمومی رزمایش مستقر شدند. این برای اولین بار بود که سامانه موشکی تلاش در جنوب کشور استقرار می‌یابد.

حضور سامانه تلاش در رزمایش

سامانه تلاش در رزمایش‌های مختلفی حضور داشته است که رزمایش مشترک پدافند هوایی ولایت ۹۷ نیز یکی از آن‌هاست. ستاد خبری این رزمایش اعلام کرد:  سامانه موشکی تلاش یکی از جدیدترین سامانه‌های پدافندی قرارگاه خاتم الانبیاست که می‌تواند اهداف را در ارتفاع متوسط و بلند مورد اصابت قرار دهد. سامانه موشکی در این رزمایش با شلیک سه فروند موشک صیاد، سه هدف هوایی را مورد اصابت قرار داد. سامانه موشکی تلاش با تلفیق با رادار ایرانی افق، حاصل طراحی و ساخت صنایع دفاعی ایران است، در این رزمایش به کار گرفته شد.